Belasting betalen over Bitcoin en andere cryptocurrencies is een onderwerp waar veel misverstanden over bestaan. Toch is het in Nederland verplicht om je cryptovermogen bij de Belastingdienst aan te geven. De manier waarop crypto wordt belast, hangt af van hoe je het bezit en gebruikt. In de meeste gevallen valt crypto onder box 3 (vermogen), maar in sommige situaties kan het ook onder box 1 (inkomen) vallen.
Om helderheid te scheppen, leggen we je uit waarom je belasting over crypto moet betalen, hoe crypto in box 3 wordt belast, en wanneer het onder box 1 valt. Daarnaast behandelen we wat er gebeurt als je crypto niet opgeeft en wat je kunt doen als je het per ongeluk bent vergeten.
Waarom moet je belasting betalen over crypto?
Bitcoin en andere cryptocurrencies zijn in Nederland geen wettig betaalmiddel. Dat betekent dat ze niet dezelfde status hebben als de euro. Toch moeten cryptobezittingen worden aangegeven bij de Belastingdienst, omdat de Nederlandse overheid ze kwalificeert als vermogen. Net als spaargeld, aandelen en andere investeringen valt crypto in box 3 van het belastingstelsel.
In box 3 wordt het vermogen uit sparen en beleggen belast. De decentrale aard van crypto betekent dus niet dat je het kunt verzwijgen. Als je ooit je cryptovermogen wilt uitcashen of investeren, moet je kunnen aantonen dat je je belastingverplichtingen hebt nageleefd. Doe je dit niet en beschik je opeens over een groot vermogen? Dan kan de Belastingdienst vragen stellen over de herkomst van het geld.
Crypto in box 3: beleggingen en vermogen
Heb je crypto in privébezit? Dan wordt dit meestal gezien als vermogen en belast in box 3. De Belastingdienst kijkt hierbij naar de waarde van je crypto op 1 januari om 00:00 uur. Deze waarde bepaal je op basis van de koers op dat moment, bijvoorbeeld via het platform waar je de munten hebt gekocht.
Voor 2024 geldt een belastingvrij vermogen van € 57.000 per persoon (€ 114.000 voor fiscale partners). Zit je onder deze grens? Dan hoef je geen belasting te betalen, maar moet je het alsnog opnemen in je aangifte.
Er zijn twee manieren om belasting over crypto te betalen:
- Forfaitair rendement – De Belastingdienst gaat uit van een geschat rendement. Voor crypto bedraagt dit 6,04% in 2024.
- Werkelijk rendement – Vanaf 2025 kun je ervoor kiezen om belasting te betalen over je echte winst of verlies. Dit moet je dan zelf aantonen en melden via een speciaal formulier.
Houd er rekening mee dat als je kiest voor belasting over je werkelijke rendement, de belastingvrijstelling niet geldt.
Hoe geef je crypto aan bij de Belastingdienst?
Het aangeven van crypto bij de Belastingdienst verloopt via je jaarlijkse belastingaangifte. In box 3 geef je onder het kopje “Bankrekeningen en andere bezittingen” de totale waarde van je crypto op 1 januari om 00:00 uur op. Deze waarde kun je vinden door de koers van je munten op die datum op te zoeken via het handelsplatform waar je ze hebt gekocht of via een betrouwbare koerswebsite.
Voor de aangifte heb je meestal geen uitgebreide transactielijst nodig, zolang je jouw vermogen op 1 januari correct doorgeeft. Heb je crypto op verschillende platforms of wallets? Tel dan alle waardes bij elkaar op en vul het totaalbedrag in. Het is verstandig om een screenshot of een export van je balans te bewaren als bewijs, mocht de Belastingdienst ooit vragen stellen over je opgave.
Wanneer valt crypto in box 1?
Niet iedereen valt onder box 3. Als je actief handelt, minet, of je crypto gebruikt als bedrijfsmiddel, kan de Belastingdienst dit als inkomen beschouwen. In dat geval valt het onder box 1 en wordt het belast tegen een progressief tarief tot 49,5%.
Houd je crypto simpelweg aan als lange termijninvestering? Dan val je waarschijnlijk onder box 3. Twijfel je? Dan is het verstandig om advies in te winnen over jouw specifieke situatie.
Box 3: voordelen en nadelen
Het Nederlandse belastingstelsel maakt het relatief eenvoudig om crypto op te geven. In de Verenigde Staten moet je bijvoorbeeld iedere transactie apart melden. In Nederland geldt een forfaitair systeem, waarbij de Belastingdienst een fictief rendement berekent op basis van je vermogen op 1 januari.
Dit kan echter zowel positief als negatief uitpakken:
- Voordeel: Als je crypto hard in waarde stijgt, betaal je belasting over een relatief laag fictief rendement.
- Nadeel: Als de koers flink daalt na 1 januari, kan het pijnlijk zijn om alsnog belasting te betalen over een hogere waarde. Dit risico geldt vooral voor volatiele altcoins.
Hoeveel belasting betaal je over crypto?
In 2025 doe je aangifte over je vermogen in 2024. De belasting in box 3 bedraagt 36% over het belastbare bedrag na vrijstelling en rendement.
Voorbeeldberekening belasting over crypto in 2024:
- Op 1 januari 2024 heeft je crypto-wallet een waarde van € 130.000.
- Het belastingvrije vermogen bedraagt € 57.000 → belastbaar vermogen: € 73.000.
- De Belastingdienst rekent een forfaitair rendement van 6,04% → belastbaar bedrag: € 4.409,20.
- Over dit bedrag betaal je 36% belasting → totale belasting: € 1.587,31.
Wat gebeurt er als je je crypto niet opgeeft?
Het niet opgeven van crypto wordt door de Belastingdienst gezien als onverhuld vermogen. Dit kan leiden tot een boete die kan oplopen tot 300% van het verschuldigde bedrag. In het bovenstaande voorbeeld zou dat een boete van € 4.761,93 betekenen. In extreme gevallen kan de Belastingdienst zelfs overgaan tot strafrechtelijke vervolging.
Crypto vergeten op te geven bij de Belastingdienst?
Als je crypto per ongeluk niet hebt opgegeven, biedt de Belastingdienst de mogelijkheid om alsnog een correctie door te voeren. Dit kan hoge boetes en juridische problemen voorkomen. Maar let op: als de Belastingdienst erachter komt dat je crypto opzettelijk hebt verzwegen, kunnen alsnog boetes worden opgelegd.
Zorg er dus voor dat je je belastingaangifte correct invult en vraag indien nodig advies aan een belastingadviseur. Op tijd handelen voorkomt onverwachte kosten en complicaties.
